زهرا رنجبر کرمانی
11 خرداد 1400
ساواک در گزارشی با موضوع «اقدامات روحانیون» به تاریخ 11 /3 /1342 مینویسد:
«محترماً به عرض میرساند در 8 روز گذشته به مناسبت تصادف با ایام ماه محرم در نقاط مختلف کشور مجالس مذهبى و مراسم سوگوارى برقرار گردیده و وعاظ و سایر مبلغین مذهبى به وعظ و تبلیغ پرداخته اند در چند روز اول ماه محرم اهل منبر حملات شدیدى علیه دولت به عمل نمیآوردند و فقط عدهاى از آنان با کنایه و اشاره انتقاداتى میکردند، ولى پس از انتشار اعلامیه جدید آیت اللّه خمینى که در آن دستوراتى راجع به تشدید فعالیتهاى تبلیغاتى بر ضد دولت داده شده، روش آنان تغییر یافته و در مجالس و محافل دینى با شدت مردم را تحریک و علیه دولت تبلیغ مینمایند. در اعلامیه آیت اللّه خمینى نوشته شده در زمانى که بدعتهائى در دین ظاهر میشود، بر علماء واجب است که علم خود را اظهار و حقایق را افشاء نمایند. بنابراین در حال حاضر آنان وظیفه دارند که بدون ترسى از حبس و ارعاب و تهدید به تکلیف دینى خویش عمل نمایند. در این اعلامیه همچنین گفته شده التزامى که مقامات انتظامى از وعاظ میگیرند قانونى نیست و التزام گیرندگان مجرم میباشند. انتشار این اعلامیه حتى روش آنعده از گویندگان مذهبى را نیز که کمتر وارد جنجالهاى سیاسى میشدند تغییر داده و چون خود را به موجب فتواى آیت اللّه خمینى شرعاً مسئول میدانند شروع به انتقاد و تحریک کردهاند. در دو سه روز اخیر اغلب بیانات وعاظ پیرامون مسائل جهاد و لزوم مقاومت در برابر دولت آزادى ـ حادثه مدرسه فیضیه ـ تسهیلاتى که براى مسافرت جاسوسان بهایى به لندن فراهم شده ـ مسافرت جینا[1] به ایران و مسائل دیگرى که جنبه انتقاد و تحریک علیه دولت دارد دور میزده و افکار عده کثیرى از طبقات مختلف مردم متدین را بر ضد مقامات عالیه و زمامداران کشور به هیجان آورده است. اطلاعات واصله حاکیست که روحانیون مخالف در نظر دارند در ایام تاسوعا و عاشورا حداکثر استفاده را از اجتماعات مذهبى نموده، دست به تحریکات و حتى تظاهرات شدیدى بزنند و ضمناً گفته میشود که از طرف آیتاللّه بهبهانى و خوانسارى در تهران به وعاظ و روضهخوانهاى طرفدار خودشان توصیه شده در مجلس سوگوارى کاخ گلستان که همه ساله توسط وزارت دربار شاهنشاهى در ایام 9 ـ 10 و 11 محرم برگزار میشود شرکت نکنند و احتمالاً عده اى از روحانیون از شرکت در این مجلس خوددارى خواهند کرد.»[2]
[1] منظور سفر هنرپیشه ایتالیایی جینالولو بریجیدا و همسرش به ایران به دعوت اشرف پهلوی است که اعتراض افکار عمومی بویژه روحانیون را در پی داشت. (مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک، ج دوم، تهران: مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، 1378، ص 22)
[2] مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک، ج دوم، تهران: مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، 1378. ص 349 و 350.
تعداد بازدید: 799