تظاهرات عاشورای 1342ش در تهران

زهرا رنجبر کرمانی

13 خرداد 1400

منبع تصویر: مرکز اسناد انقلاب اسلامی

گزارش‌های متعدد و لحظه به لحظه مأموران ساواک از سطح شهر تهران در عاشورای سال 1342ش مصادف با 13 خرداد، خبر از تظاهرات پرشور مردمی در حمایت از نهضت روحانیون به رهبری امام خمینی می‌دهد. برخی از این گزارش‌ها به قرار زیر است:

«هم‌اکنون دسته مزبور در مقابل مجلس شورای ملی میدان بهارستان متمرکز هستند. چند نفر روی چهارپایه رفته و شعارهای زیر را داده‌اند: خمینی خمینی خدا نگهدار تو، کور شود دشمن بدخواه تو، مرجع تقلید خواه[؟] ملت ایران است. همین دسته اکنون نوحه زیر را می‌خوانند: نیک حیات ذلتش، عزت و مرگ لذتش، من ز یزید بی پدر ظلم و ستم نمی‌کشم، بمیرد دشمن قهار تو، خمینی خمینی خدا نگهدار تو.»[1]

«در چهارراه مخبرالدوله یکی از افراد به ترتیب زیر صحبت کرد: آن‌هایی‌که می‌گویند روحانیون در قلب مردم جای ندارند، کجا هستند. بیایند و مقام روحانیون را ببینند. مرگ بر آن‌هایی‌که نمی‌توانند روحانیون و اسلام را ببینند. ما آزادی می‌خواهیم. دولت دیکتاتور علم دستور داد به مدرسه فیضیه ریختند و طلاب علوم دینی را کشتند. ما مسببین مدرسه فیضیه قم را می‌خواهیم به مجازات برسانند. ... پیرو شماره 10 دسته مزبور از چهار راه اسلامبول به سمت شمال در خیابان فردوسی در حرکت هستند و عکس بزرگ [آیت‌الله] خمینی را در دست دارند.»[2]

«جمیعت کثیری که قریب 15000 نفر می‌گردد و از میدان شاه حرکت کرده بود، با دادن شعار خمینی ملت نگهدار تو است، در جلوی مجلس اجتماع کرده و مرتباً شعار می‌دهند. جمعیت هر لحظه رو به تزاید است.‌»[3]

«یک دسته که قریب 1000 نفر می‌باشند و مربوط به سمنانی‌های مقیم مرکز است، از میدان شاه به طرف خیابان ری و سه‌راه امین حضور در حرکت است و این نوحه را می‌خوانند: شه  لب تشنگان رود سوی میدان، ای خدای من، مرا یاری کن با خون ...[4] دین الهی، خون جگر علما، مولای من خمینی، مولای من خمینی، مولای من خمینی.»[5]

«جمعیت که از مسجد هدایت خارج شده بودند، ساعت 4 به جلوی مسجد شاه رسیده‌اند و شعار آن‌ها عبارتست از خمینی پیروز است. خدا همراه خمینی است. جمعیت در حدود 1500 نفر می‌گردد.»[6]

 
تعداد بازدید: 861