زهرا رنجبر کرمانی
08 تير 1400
ساواک در گزارشی با موضوع «ملاقات نمایندگان بازاریها و دانشجویان» به تاریخ 8 /4 /1342 مینویسد:
«در چند روز اخیر نمایندگان بازاریها و دانشجویان وابسته به تشکیلات اسلامى دانشگاه به مقامات مذهبى از جمله آیتالله شریعتمدارى ـ آیتالله نجفى مرعشى و آیتالله خونسارى و بهبهانى مراجعه کرده و گفتهاند در بلواى 15 خرداد ماه بیش از دو هزار نفر در تهران کشته شدهاند که اکثر آنها بىگناه و عابرین خیابانها بودهاند و آمار قسمتى از این کشته شدهها تهیه شده است و تا مادامی که تکلیف این خونهاى ریختهشده روشن نشده نباید با دربار و دولت کوچکترین سازشى بعمل آید. در بازار گفته میشود تا چند ماه قبل رادیوها وابسته به شوروى به شاه ایران وقیحانهترین دشنامها را میدادند ولى اکنون کشتار مردم مسلمان چنان شورویها را خوشحال نموده که هر روز چند ساعت وقت رادیوهاى وابسته به شورویها صرف دفاع از این کشتار میشود و این امر نشانه اینست که اقدامات دستگاه حکومت فعلى با نظریات پشت پرده شورویها هم آهنگى کامل دارد.»[i]
گفتنی است تغییر سیاست شوروی در قبال حکومت پهلوی که در سند فوق بدان اشاره شده ناشی از به ثمر رسیدن مذاکرات میان دو کشور در نیمه دوم سال 1341 و گسترش روابط بازرگانی میان طرفین بود.[ii] مقامات این کشور با ملاحظه توسعه همه جانبه روابط سیاسی - اقتصادی خود با حکومت شاه از قیام 15 خرداد 42 انتقاد کرده، روزنامههای آن ضمن محکومیتِ این قیام، وقوع آن را با «هماهنگی نزدیک با کلیه عناصر ارتجاعی» بهویژه فئودالها دانستند.[iii]
[i]. قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک، ج 3، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، 1378، ص 374
[ii]. مدنی، سیدجلالالدین، تاریخ سیاسی معاصر ایران، ج 2، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1361، ص 176
[iii]. ارجینی، حسین و محمد علیزاده، «تحلیل و بررسی سیاست های امام خمینی در برابر اتحاد شوروی»، مطالعات انقلاب اسلامی، بهار 1398، ش 56، ص 73 - 86 و ص 77.
تعداد بازدید: 744