زهرا رنجبر کرمانی
24 تير 1400
روزنامه اطلاعات در شماره روز 24 تیر 1342 در خبری از قول اسدالله علم نخستوزیر مینویسد:
«بعد از تقسیم اراضی امسال، مملکت ما مقدار زیادی برنج صادر خواهد کرد. علاوه بر اینکه از سوختوسوز جلوگیری شده، بیست تا چهل هزار تن برنج اضافه داریم که آنها را به کشورهای شوروی، چکسلواکی، مجارستان و رومانی صادر خواهیم کرد.»[1]
آمارها اما از عدم تحقق اهداف اصلاحات ارضی در خصوص رشد بخش کشاورزی و افزایش تولید مواد غذایی و بیاساس بودن پیشبینی علم خبر میدهد. چنانکه پس از اصلاحات ارضی تولید کالاهای اساسی و پایه مانند گندم، برنج، جو و چای کاهش و سهم کشاورزی در تولید ناخالص ملی از 50 درصد در سال 1320 به 9 درصد در سال 1357 کاهش یافت. در نتیجه نابودی بخش کشاورزی و در حالیکه محصولات زراعی پاسخگوی نیاز داخلی نبود، حکومت پهلوی به واردات روی آورد؛ بهطوری که در سال 1356 هزینه واردات مواد غذایی ایران به 1780 میلیون دلار رسیده، در نهایت موجب عدم تعادل در نظام واردات و صادرات کشور شد. براساس بررسیهای انجامشده، تا سال 1354 میزان واردات محصولات کشاورزی 9 برابر افزایش پیدا کرده بود.
پس از اصلاحات ارضی نه تنها کشور به خودکفایی نرسید، بلکه در زمینه کشاورزی نیز به کشوری کاملاً وابسته تبدیل شد، بهطوری که در فاصله سالهای 1356 تا 1357، ایران مجبور به وارد کردن 20 درصد از نیاز خود به گندم، 25 درصد جوی مصرفی، 45 درصد برنج مصرفی، 80 درصد روغن نباتی مصرفی و 40 درصد شکر مصرفی شد.[2]
[1]. روزنامه اطلاعات، س 38، دوشنبه 24 تیر 1342، ش 11141.
[2]. ملکمحمدی، حمیدرضا، از توسعه لرزان تا سقوط شتابان، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1381، ص 48 - 52.
تعداد بازدید: 1289