زهرا رنجبر کرمانی
27 مرداد 1400
روزنامه اطلاعات در شماره روز 27 مردادماه 1342 در خبری مینویسد:
«دادگاه عادی ویژه شماره یک لشکر گارد مأمور رسیدگی به اتهام متهمین واقعه 15 خرداد پس از سیزده جلسه رسیدگی در ساعت 7:30 صبح دیروز (روز شنبه 26 مرداد 1342) ختم دادرسی را اعلام و قضات وارد شور شدند و در ساعت 7:10 بعدازظهر، یعنی پس از قریب دوازده ساعت، رأی خود را صادر کردند. رأی صادره به شرح زیر است: هیئت دادرسان دادگاه عادی ویژه شماره یک لشکر یک گارد... پس از سیزده جلسه رسیدگی به اتهام متهمین واقعه ۱۵ خرداد و مداقه کامل در محتویات پرونده و استماع بیانات دادستان و دفاعیات و کلای مدافع و آخرین دفاع متهمین، رأی خود را به شرح پایین صادر و اعلام میدارند:
1. طیب، فرزند حسنعلی، شهرت حاجرضایی؛ 2. حاجی اسماعیل فرزند لطفالله، شهرت رضایی؛ 3. امیر فرزند ولیالله، شهرت کریمخانی معروف به امیراستاد ولی؛ 4. فضلالله فرزند سیفالله، شهرت ایزدی سلحشور معروف به داش گزیی؛ 5. غلامرضا فرزند محمد، شهرت قائنی معروف به رضا گچکار، محکوم به اعدام شدند....»[1]
گفتنی است طیب حاجرضایی فردی خوش سابقه نبود و در سالهای جوانی چند فقره درگیری، چاقوکشی و زندان را در پرونده خود داشت. وی در واقعه 9 اسفند 1331 و 28 مرداد 1332 به نفع شاه و علیه مصدق وارد عمل شد، اما پس از کودتا بیشتر در میان مردم دیده شد و به سبب تمکن مالیِ ناشی از خدماتش به رژیم به کارهای خیر و دستگیری از نیازمندان میپرداخت. پس از مدتی طیب که به سبب اختلاف با سپهبد نصیری دچار مشکلات مالی شده بود به دلیل بدهی راهی زندان گردید. از آن پس وی موضع خود را نسبت به شاه و حکومت تغییر داده، در مقابل آن ایستاد و در جریان واقعه مدرسه فیضیه و قیام 15 خرداد علیه دربار و شاه فعالیت نموده، به زندان افتاد. در زندان از طیب خواسته شد اعتراف کند در قبال دریافت پول، به تحریک مردم در جریان قیام 15 خرداد پرداخته است. وی اما جوانمردانه پاسخ داد: «من در زندگی جنایات زیادی کردهام ولی هرگز حاضر نیستم به خاطر چند صباحی بیشتر زیستن، دامان مرجع تقلیدی را لکهدار سازم. من در 28 مرداد پول گرفتم و کودتا راه انداختم نه در 15 خرداد.» در نتیجه این سخنان، حکم وی از حبس به اعدام تغییر یافت.[2]
پینوشتها:
[1]. روزنامه اطلاعات، س 37، یکشنبه 27 مردادماه 1342، ش 11168.
[2]. جعفربگلو، محمد. «طیب حاجرضایی و قیام 15 خرداد». مطالعات تاریخی، بهار 1392، س 10، ش 40، ص 92 - 113، ص 93 - 97.
تعداد بازدید: 1231