نهضت امام خمینی
سخنان آیت‌الله قاضی طباطبایی علیه حکومت پهلوی
زهرا رنجبر کرمانی
25 مهر 1400
منبع تصویر: موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران
آیت‌الله حاج سید محمد علی قاضی طباطبایی، از علمای به نام و مجتهدان تبریز بود که با شروع نهضت روحانیت به رهبری امام خمینی در ابتدای دهه 40، رهبری مردم آذربایجان را در همراهی با امام بر عهده گرفت. در دورانی که نام بردن از امام خمینی جرم بود، قاضی طباطبایی در سخنرانی‌های خود از ایشان یاد و آشکارا از حکومت انتقاد می‌کرد.[1] گزارشی که ساواک تبریز در تاریخ 25 /7 /42 تهیه و برای ساواک تهران فرستاده به همین موضوع اشاره دارد:
«ساعت 19:00 دیروز قاضی طباطبایی در مسجد سخنانی به شرح زیر ایراد نمود.
1- راجع به [آیت‌الله] خمینی گفت هیئت حاکمه جبار سنگ آزادی‌خواهی به سینه می‌زنند، آزادی این است که قانون اساسی را زیر پا بگذارند؟ در کجا نوشته با علماء این‌گونه رفتار شود؟ انزابی را چرا نمی‌گذارند به منبر برود.
2- جوانان مسلمان در تهران به دست مأمورین بی‌رحم به مسلسل بسته شده و کشته شدند.
3- همسایه شمالی[2] تا مدتی قبل خوب نبود، حالا چطور خوب شده؟[3] خطاب به آقای کندی که به چه علت در امور ایران مداخله می‌کند. اکنون سه دولت بزرگ[4] از حکومت استعماری ایران پشتیبانی می‌کنند.
4- حکومت جبار اعلامیه روحانیون را که مجاز به انتشار می‌باشد جلوگیری و توقیف می‌کند ولی مسیحیان اعلامیه در اطراف میانه پخش نمودند.[5]
5- برای تفرقه بین روحانیون و مسلمانان بودجه‌ای اختصاصی دارند کما اینکه اعلامیه‌ای به نام جمعیت انتقام‌جویان با دست خارجی تنظیم [کرده‌اند]، ولی ما ترس نداریم.
6- این وضع سربازگیری نیست، از کسب و کار باز می‌مانند و پس از خاتمه سربازی، بیچاره و سرگردان می‌شوند. سرباز باید مشغول کسب باشد و اسلحه و مهماتش بالای سرش.
7- مبلغ سیصد ملیون دلار قرض را از بانک بین‌المللی به هیچ‌وجه ملت ایران قبول نمی‌کند، زیرا در مقابل این پول آمریکایی‌ها فشنگ می‌دهند تا به قلوب ملت ایران بزنند.
8- ما مسلمان هستیم و باید دفاع و جهاد کنیم. وقتی مدعی و دشمن بخواهد به جان و مال و ناموس و دین و شعائر ما رخنه کند، مثل سیدالشهداء با اطفال صغیر جان شیرین را فدا می‌کنیم.»[6]
[1]. یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب سیزدهم: شهید آیت‌الله سیدمحمدعلی قاضی طباطبایی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، 1378، ص 10.
[2]. اتحاد جماهیر شوروی سابق.
[3]. تبلیغات شوروی علیه ایران که از توسعه روابط کشور با آمریکا نشأت گرفته، در سال‌های 1338 تا 1340 به اوج خود رسیده بود، با پایان موفقیت‌آمیز مذاکرات دو کشور در نیمه دوم سال 1341 و گسترش روابط بازرگانی شوروی با ایران متوقف و دشمنی میان طرفین به دوستی تبدیل شد، ( مدنی، سیدجلال‌الدین، تاریخ سیاسی معاصر ایران، ج 2، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1361، ص 175 و 176) اشاره قاضی طباطبایی به این مسئله است.
[4]. آمریکا، انگلیس، شوروی.
[5]. به فعالیت آزادانه میسیونرهای مذهبی اشاره دارد.
تعداد بازدید: 704
آرشیو نهضت امام خمینی
جدیدترین مطالب
پربازدیدها
