نهضت امام خمینی
تلاش آیت‌الله حکیم برای آزادی آیت‌الله قاضی طباطبایی
زهرا رنجبر کرمانی
26 آذر 1400
منبع تصویر: ایرنا
با شروع نهضت روحانیت به رهبری امام خمینی در ابتدای دهه 40، آیت‌الله سیدمحمدعلی قاضی طباطبایی رهبری مردم آذربایجان را در همراهی با امام بر عهده گرفت و در دورانی که بردن نام امام خمینی جرم محسوب می‌شد، در سخنرانی‌های خود از ایشان یاد نموده، آشکارا از حکومت انتقاد می‌کرد. در پی سخنرانی‌های افشاگرانه وی علیه پهلوی، ساواک ایشان را در تاریخ 13 /9 /42 دستگیر و به همراه برخی علمای تبریز به زندان قزل قلعه و پس از حدود دو ماه از آنجا به سلطنت‌آباد تهران فرستاد.[1] گزارش ساواک در 26 /9 /42 از تلاش آیت‌الله حکیم برای آزادی آیت‌الله قاضی طباطبایی خبر می‌دهد:
«محترماً به استحضار عالی می‌رساند آیت‌الله حکیم[2] [به]وسیله تلفن با سفیر کبیر ایران در بغداد مذاکره و درخواست کرده ترتیبی اتخاذ شود تا محمدعلی قاضی طباطبایی که اخیراً در تبریز بازداشت و به تهران اعزام شده آزاد گردد. ضمناً سفیر کبیر شاهنشاهی در بغداد اظهار نظر می‌نماید که انجام موضوع درخواست آیت‌الله حکیم به منظور تحبیب آیت‌الله به صلاح است و تقاضا کرده است که نسبت به آزادی قاضی طباطبایی اقدام شود....»[3]
در ذیل گزارش مطالب زیر اضافه شده است:
«قاضی طباطبایی از جمله روحانیون محرکی است که اخیراً در تبریز دستگیر شده است و بین روحانیون ناراحت تبریز بیش از همه فعالیت مضره داشته است.»[4]
گرچه آیت الله قاضی پس از چند روز با ضمانتی مبنی بر عدم خروج از حوزه قضایی تهران آزاد شد اما به سبب تداوم فعالیت‌های ضد حکومتی و سخنرانی‌های افشاگرانه به دفعات دستگیر و تبعید شد.[5]
پی‌نوشت‌ها:
[1]. یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب سیزدهم: شهید آیت‌الله سیدمحمدعلی قاضی طباطبایی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، 1378، ص 10.
[2]. آیت‌الله سیدمحسن حکیم از مراجع تقلید شیعه حوزه نجف اشرف در ایام نهضت روحانیون ایران که از نیمه دوم سال 1341 آغاز شد از اقدامات و منویات کلی ایشان حمایت کرده، نقش مهمی در تحولات سیاسی ایران در سال‌های 1341و 1342 ایفا نمود، بخش زیادی از روحانیون و متدینین مواضع آیت‌الله حکیم را نصب‌العین قرار داده، شاه و مسئولان رژیم پهلوی نیز برای ایشان احترام قائل بودند، (بصیرت‌منش، حمید، «آیت‌الله حکیم و نهضت روحانیون ایران در سال‌های 1341 و 1342»، مطالعات تاریخی، بهار 1392، س 10، ش 40، ص 140 – 171.
[3]. همان، ص 93.
[4]. همان.
[5]. همان، ص 11 – 12.
تعداد بازدید: 868
آرشیو نهضت امام خمینی
جدیدترین مطالب
پربازدیدها
