زهرا رنجبر کرمانی
22 آذر 1400
پس از کودتای 28 مرداد، سیاست خارجی ایران آشکارا اتحاد با آمریکا و دولتهای سرمایهداری غربی و پیروی از خطمشی آنها در مقابله با کمونیسم بود. در فاصله سالهای 1332-1342 رابطه ایران و شوروی تحت تأثیر رقابت دو قدرت جهانیِ شوروی و آمریکا دچار فراز و نشیب بسیار بود.[1] در نیمه دوم سال 1341 مذاکرات بین دو کشور با سازش پایان یافت و در 22 آذر 1341 جراید از قول خروشچف – نخستوزیر وقت شوروی - نوشتند:
«دولت ایران اعلام داشته است اجازه نخواهد داد، خاک این کشور عرصه پایگاههای موشکی شود، و این امر موانعی را که در راه بهبود روابط ایران و شوروی وجود داشت برطرف ساخته است. ما شدیداً از اقدام مقامات دولت ایران مبنی بر عدم تأسیس پایگاههای موشک خارجی در خاک این کشور که موجب شد روابط شوروی و ایران بهبود کامل یابد قدردانی و تمجید میکنیم.»[2]
رابطه مسالمتآمیز میان طرفین تا پیروزی انقلاب اسلامی ادامه یافت.[3] لازم به تذکر است در فاصله سالهای 1342-1357 منافع ملی و امنیتی شوروی - و نه اصول مارکسیسم – تعیینکننده موضع این کشور در قبال ایران بود، بدین سبب شوروی ثبات و آرامش ایران را بر حمایت از تحرکات ضد پهلوی حتی از جانب گروههای وابسته به خود ترجیح میداد.[4]
پینوشتها:
[1]. منتظری، حمیدرضا، «بررسی روابط ایران و اتحاد جماهیر شوروی در دوره پهلوی دوم، تعامل یا تقابل؟»، تاریخ روابط خارجی، 1393، ش 58 - 59، ص 171 – 205.
[2]. اطلاعات، س 37، 22 آذر 1341، ش 10973.
[3]. منتظری، همان، ص 192.
[4] همان، ص 199.
تعداد بازدید: 1154