نهضت امام خمینی
مقاومت مالکان در برابر اجرای اصلاحات ارضی
زهرا رنجبر کرمانی
01 دي 1400
اصلاحات ارضی که در 20 دی 1340 در دولت علی امینی به تصویب هیئت وزیران رسید[1] با مخالفت مالکان بزرگ که آن را در تضاد با منافع خویش می‌دیدند، مواجه شد. این عده از ابتدای اجرای طرح در مراحل مختلف آن کارشکنی و در مقابل مسئولان اجرای اصلاحات ارضی مقاومت می‌کردند. قتل مهندس ملک‌عابدی رئیس اصلاحات ارضی فیروزآباد استان فارس در 22 آبان 1341[2] که «نخستین شهید اصلاحات ارضی» قلمداد شد، از جمله این واکنش‌هاست. مالکان با انتقال زمین به بستگان یا سایرین و عقب کشیدن تاریخ اسناد و مدارک برای حفظ قسمت اعظم اراضی خود تلاش می‌کردند. طلاق صوری مالکان از همسرانشان ـ که در آغاز مرحله نخست اصلاحات ارضی حقی برای حفظ زمین نداشتند ـ و انتقال زمین به آنان، اعلام دروغین مکانیزه کردن زمین برای معافیت از اصلاحات، رشوه دادن به مقامات اصلاحات ارضی برای حفظ زمین و توسعه باغ‌ها برای مستثنا شدن آن‌ها از اصلاحات، روش‌های به کار گرفته شده توسط مالکان برای مقاومت در برابر اصلاحات ارضی بود.[3] شیوه دیگر مالکان برای امتناع از پذیرش این قانون، عدم معرفی خود به سازمان اصلاحات ارضی بود که نمونه آن را می‌توان در خبر منتشره در روزنامه اطلاعات مورخ اول دی 1341 مشاهده کرد:
««حسینقلی رستم» مالک بزرگ فارس بوسیله فرمانداری نظامی دستگیر و تحت‌الحفظ به تهران اعزام گردید. حسینقلی رستم مالک بزرگ فارس که دارای 160 پارچه آبادی در این منطقه می‌باشد از طرف فرمانداری نظامی شیراز توقیف و تحت‌الحفظ به تهران اعزام گردید تا تحویل نیروی زمینی شود. وی از معرفی خود به سازمان اصلاحات ارضی خودداری کرده بود.»[4]
پی‌نوشت‌ها:
[1]. مدنی، سیدجلال‌الدین، تاریخ سیاسی معاصر ایران، ج 1، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1361، ص 352.
[2]. اطلاعات، س 37، سه شنبه 22 آبانماه 1341، ش 10948.
[3]. منشادی، مرتضی و رضا سرحدی قهری، «بررسی آسیب‌شناسانه فرایند اجرای برنامه اصلاحات ارضی از منظر انسان‌شناسی دولت، 1340-1350»، فصلنامه سیاست، تابستان 1400، ش 58، ص 595 -ا 614.
[4]. اطلاعات، س 37، شنبه اول دی 1341، ش 10980.
تعداد بازدید: 976
آرشیو نهضت امام خمینی
جدیدترین مطالب
پربازدیدها
