نهضت امام خمینی

ژنرال دوگل و ستایش مدیریت ملوکانه!


01 ارديبهشت 1401


روزنامه اطلاعات در خبری به تاریخ اول اردیبهشت 1342 نوشت:

«امیرخسرو افشار، سفیر کبیر جدید ایران در پاریس، طی مراسمی در کاخ الیزه استوارنامه خود را به ژنرال دوگل، رئیس‌جمهور فرانسه، تسلیم کرد. ژنرال دوگل در این دیدار پس از اظهار مسرت از سفر آینده خود به تهران تأکید کرد فرانسه علاقه زیادی به ایران دارد و آرزومند است بیش از پیش در کوشش‌های این کشور در راه توسعه اقتصادی سهیم شود.»[1]

گفتنی است گرچه اساس سیاست خارجی شاه در دهه 40 را -که نام «سیاست مستقل ملی» بر آن نهاده بود- روابط با ایالات متحده آمریکا تشکیل می‌داد،[2] اما شاه در تلاش برای تثبیت قدرت خود و خروج تدریجی از سلطه آمریکا روابط حسنه با دیگر قدرت‌ها را نیز در نظر داشت. در شرایطی که فرانسه در جدال با مردم الجزایر برای کسب استقلال مرتکب جنایات وحشیانه‌ای می‌شد، شاه چون همیشه به افکار عمومی ملت مسلمان ایران و موضع‌گیری تند روحانیون علیه فرانسه وقعی نگذارده[3]، توسعه روابط با این کشور را در دستور کار خود قرار داد و در مهر 1340 بنا به دعوت رسمی ژنرال دوگل – رئیس‌جمهور وقت فرانسه - به پاریس سفر کرد. دوگل در ملاقات با شاه نقش و مدیریت وی در اداره کشور را ستود! شاه نیز با اشاره به سابقه تاریخی روابط ایران و غرب نقش فرانسه را در این ارتباط بسیار مهم خوانده، تأکید کرد که غنای زبان و فرهنگ فرانسه برای کمک به شکوفایی و شناخت فرهنگ ایران مؤثر بوده است. دو سال بعد دوگل نیز در مهر 1342 به دعوت شاه به ایران آمد. این سفر برای فرانسه مصادف با پایان جنگ الجزایر[4] و برای ایران و شاه همزمان با انقلاب سفید بود. پیش از سفر دوگل به ایران گزارشی از وضعیت داخلی ایران تهیه و به وی داده شده بود. در این گزارش به نکاتی مانند متزلزل بودن قدرت شاه، نفود و قدرت روحانیون و در رأس آنها امام خمینی و اعمال ساواک اشاره و حکومت شاه رژیمی با درجه دموکراسی پایین و در صحنه جهانی لرزان و سست وصف و بر میل شاه برای اعمال قدرت شخصی تأکید شده بود.[5]

 

پی‌نوشت‌ها:

 

[1]. اطلاعات، س 37، یکشنبه اول اردیبهشت 1342، ش 11073.

[2]. شکیب مهر، منصور، «مناسبات ایران و فرانسه در دوره ریاست جمهوری ژنرال دوگل»، تاریخ روابط خارجی، بهار 1384، ش 22، ص 121 – 144.

[3]. نمونه‌هایی از واکنش افکار عمومی مردم ایران به جنبش استقلال‌طلبی ملت مسلمان الجزایر علیه اشغالگران فرانسوی را می‌توان در اسناد ساواک مشاهده کرد، ذیلاً به برخی اشاره می‌شود:

- ساواک از قول محدتقی علویان از اعضای حزب زحمتکشان در 7 مهر 1341 نوشت:«... اکنون دیگر این فرانسویان نمی‌توانند بگویند که ما وارثین انقلاب کبیر فرانسه و آزادی هستیم و هر جا که صحبتی از آزادی باشد فرانسه باید سر به زیر بیاندازد،» (مظفر بقایی به روایت اسناد ساواک، ج 2، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، 1383، ص 62).

- در 16 /8 /40: «طبق اطلاع در مسجد امامزاده یحیی عده‌ای از طلاب مردم را جمع نموده و به عنوان وحشیگری دولت فرانسه با مردم الجزایر مطالبی اظهار و در بین حاضرین تحریکاتی بعمل می‌آورند، آقای شیخ عباسعلی اسلامی کارگردان این عده بوده و حتی عده‌ای را به قم فرستاده است تا در آنجا نیز اقداماتی در این مورد بعمل آورند و نظر مراجع قم را به خود جلب نمایند،» (حجت‌الاسلام حاج شیخ عباسعلی اسلامی به روایت اسناد ساواک، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، 1383، ص 168).

-در 9 /10 /40: «اطلاعیه واصله، حاکی است ساعت 18 روز 17 /10 /40، عده‌ای، در حدود 120 نفر از کسبه و دانشجو، در مسجد هدایت اجتماع و در ساعت 19، آقای طالقانی، به منبر رفته، پس از ذکر چند آیه از کلام اللّه مجید، نسبت به رفتار فرانسوی‌ها با مردم مسلمان الجزایر و مسلمانان فلسطین، اظهار تأسف نموده...»( آیت‌الله سیدمحمود طالقانی به روایت اسناد ساواک، ج 1، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، 1381، ص 159).

- «... روز 5 شنبه 7 /4 /41 جلسه هفتگی مسجد هدایت با شرکت قریب 400 نفر که اکثراً دانشجویان و فرهنگیان و کسبه و اصناف وابسته به جبهه ملی و نهضت آزادی ایران و مکتب توحید بودند تشکیل و در این اجتماع... اعلام گردید که هر کس مایل به کمک به ملت الجزایر است کمک مالی خود را به حساب شماره 43743 در شعبه مرکزی بانک ملی بریزد.» (پایگاه‌های انقلاب اسلامی، مسجد هدایت به روایت اسناد ساواک، ج 1، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، 1389، ص 92).

[4]. در 3 ژوئیه 1962 (12 تیر 1341) انقلاب الجزایر به پیروزی رسید و این کشور بعد از 132 سال که تحت سلطه و مستعمره فرانسه بود، به استقلال دست یافت، ملت الجزایر در جنگی هشت ساله یک میلیون قربانی داده، الجزایر در تاریخ کشورهای عرب و شمال آفریقا، به «ارض میلیون شهید» (سرزمین یک میلیون شهید) معروف شد، این تعداد، غیر از شهدایی است که الجزایری‌ها در جنگ با ارتش فرانسه در اواخر قرن نوزدهم، در راه آزادی میهن خویش فدا کردند، (پایگاه‌های انقلاب اسلامی، مسجد هدایت به روایت اسناد ساواک، ج 1، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، 1389، ص 16).

[5]. شکیب مهر، همان، ص 127 – 129.



 
تعداد بازدید: 1719



آرشیو نهضت امام خمینی

نظر شما

 
نام:
ایمیل:
نظر:
تصویر امنیتی:

جدیدترین مطالب

پربازدیدها

© تمامی حقوق برای پایگاه اطلاع رسانی 15 خرداد 1342 محفوظ است.