02 آذر 1401
ساواک در گزارشی به تاریخ 2 آذر 1341 مینویسد:
«صبح روز جمعه 2 /9 /41 عدهای از طبقات مختلف تهران روحانیون، بازاریان، کارگران، اصناف، آذربایجانیان مقیم تهران، دانشجویان، به قم رفته در منزل آیتالله شریعتمداری، [آیتالله]گلپایگانی، [آیتالله]خمینی، [آیتالله]شهابالدین نجفی، [آیتالله]شاهرودی اجتماع کرده و پشتیبانی خود را از مبارزات روحانیون[1] اعلام داشتند و وفاداری خود را به ادامه مبارزات اعلام کردند... عدهای از آذربایجانیان مقیم تهران به منزل آیتالله شریعتمداری رفته بودند، آیتالله در مقابل حضار اظهار داشت دولت میخواهد عوامفریبی نماید. منظور او این است که با دست ارسنجانی[2] با سخنرانیهای تحریکآمیز او مصمم است فوراً اصلاحات ارضی را در سراسر کشور انجام [دهد] و پس از آن بگوید من مجلس را باز و نظر آقایان را تأمین [کردم]و با اعمال خود مخالفین و روحانیون را در عمل انجام شده بگذارد. آیتالله خمینی اظهار داشته این اعمال دولت اخیر[3] در نبودن مجلسین که انجام میدهد، میداند بر خلاف نصوص صریحه قانون اسلام است و با وجود اینکه مراجع تقلید قم، نجف اشرف و مشهد این تخلفات را به دولت تذکر دادهاند، معهذا توجهی ننموده و به کار خود ادامه میدهد...، متأسفانه تاکنون دستگاههای دولتی اندک اعتنایی به نظریات مردم و روحانیون ننمودهاند، بلکه با حرفهای خود و پیامهای متعدد، جوابهایی میدهند و میخواهند با این روش عوامفریبی نمایند. همانطور که مبارزه روحانیون بزرگ تهران و نجف اشرف و سامره موجب گردید تا مسئله تحریم تنباکو در زمان ناصرالدین شاه عملی گردد و معاهده دولت ایران با رژی لغو شود و بر اثر اقدامات آنها بود که مشروطیت ایران بدست آمد، در این مبارزه اخیر هم [که]روحانیون داخل و خارج ایران در پیش گرفتهاند و با اکثریت مردم مسلمان که وفاداری خود را به مراجع تقلید اظهار داشتهاند، انشاءاللّه پیروز خواهیم شد و اگر جان ما در این راه برود، شربت شهادت را با نهایت میل خواهیم نوشید، چون که تا ما زنده هستیم اجازه نمیدهیم که مقررات اسلام را اشخاص ناصالح و ناوارد تفسیر کنند. اگرچه حالا مجلسین وجود ندارد و از قانون حرفی در بین نیست و عملیات دولت کنونی و قبلی خلاف قانون بود، بر فرض که مجلسین هم بوجود آید اگر بخواهند مصوبات بر خلاف قانون اسلام و اساسی را تصویب نمایند ما از هم اکنون اعلام میداریم که حق داریم از نفوذ قانونی خود که همان پنج نفر علما طراز اول[4] برای قوانین است، استفاده خواهیم کرد. تا لوایح و قوانین دولت به تصویب علما نرسد بر فرض در مجلسین هم به تصویب برسد قدرت قانونی و رسمیت نخواهد داشت. دستگاه دولتی تصور نمودهاند که چون آیتالله حاج آقا بروجردی مرحوم شده دیگر مرجع تقلید نیست، در صورتی که اینطور نیست صدها قبیل بروجردی در تهران، قم، مشهد، شیراز، قزوین، نجف اشرف، کربلا که تابعیت ایرانی دارند زنده و موجود است...»[5]
پینوشتها:
[1]. منظور جنبش روحانیت در مخالفت با لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی است.
[2]. حسن ارسنجانی، مجری اصلاحات ارضی.
[3]. دولت اسدالله علم.
[4]. اشاره به اصل دوم متمم قانون اساسی مشروطه که هیئتی از مجتهدان را برای بررسی و تطبیق قوانین با اسلام و عدم مغایرت آنها با شریعت در نظر گرفته بود. اعضای این هیئتِ دست کم پنج نفره را نمایندگان مجلس از میان 20 فرد پیشنهاد شده توسط علما انتخاب میکردند.
[5]. مرکز بررسی اسناد تاریخی، آیتالله العظمی سیدشهابالدین مرعشی نجفی به روایت اسناد ساواک، ج 1، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، 1388، ص 23.
تعداد بازدید: 861