حمله به فیضه به روایت یک شاهد عینی به نام حاج نصرالله خاکی

"بعدازظهر دوم فروردین 1342 بود. من و چند تن از رفقا به نزديك مدرسه فيضيه رسيديم كه ناگهان متوجه شديم، عده‏اى با فشار جمعيت از فيضيه بيرون مى‏آيند، به سختى وارد مدرسه شديم، سخن‏ران مجلس در بالاى منبر مردم را به آرامش دعوت مى‏كرد و مى‏گفت: «چيزى نيست، آن طرف سر سيگار دعوا شده.»، سخن‏رانى را به پايان رساند و پايين آمد. ما خود را به منبر رسانديم تا بدانيم ماجرا از چه قرار است. مجلس شلوغ شده بود، اعلام مى‏كردند: «بنشينيد! روضه هنوز ادامه دارد.»، يكى از داخل جمعيت فرياد زد: «براى سلامتى شاهنشاه آريامهر صلوات!» و مدام مى‏گفت: «براى شهبانو صلوات! براى وليعهد صلوات! براى رضاشاه صلوات!»، مردم به جوش آمدند"... اینها گوشه هایی از خاطرات آقاى نصراللّه خاكى هستند. نصرالله خاکی فرزند حسن، سال 1318 در قم متولد شد. ایشان در قم قنادی داشت و در كنار مردم مسلمان در جريان حادثه 15 خرداد حضورى فعال داشت و نقش خود را در دفاع از اسلام و روحانيان به خوبى ايفا كرد. در ادامه نگاه دقیقتری به خاطرات وی می اندازیم

خاطرات مرحوم آیت‌الله سيدحسين بدلا از روزهای سیاه انقلاب سفید

آيت‏اللّه سيدحسين بدلا كه به سال 1286 در قم متولد شد، از استادان مبرز حوزه علميه قم است. ايشان تحصيلات علوم دينى را از سال 1302 در قم آغاز كرد و پس از گذراندن دوره مقدمات، دروس سطح را نزد استادانى چون ميرزا محمدعلى اديب تهرانى و سيدمهدى متّقى تهرانى فرا گرفت و دوره خارج فقه و اصول را نيز از حضرات آيات سيدمحمدتقى خوانسارى، حجت كوه كمره‏اى و بروجردى آموخت. ايشان از اعضاى هيئت استفتا و يكى از تنظيم‏كنندگان رساله توضيح‏المسائل حضرت آيت‏اللّه بروجردى بود. آيت‏اللّه بدلا بيشتر به تحقيق و تدريس پرداختند، اما نمی توان خاطراتی که ایشان از آیت الله بروجردی (ره) و امام خمینی (ره) در دوران انقلاب سفید شاه و تصویب لوایح ششگانه داشتند را نادیده گرفت. در ادامه به گوشه ای از این خاطرات نگاهی می اندازیم.

گذری بر خاطرات آیت‌الله سید حسن طاهری خرم آبادی

آيت‏الله سيدحسن طاهرى خرم‏آبادى، فرزند آيت‏الله حاج سيدحيدر طاهرى به سال 1317 در خرم‏آباد لُرستان به دنيا آمد. پس از گذراندن دوره ابتدايى به تحصيل مقدمات پرداخت و در 1333 براى گذراندن سطوح، وارد حوزه علميه قم شد. درس خارج و فقه و اصول را نزد آيت‏الله بروجردى، امام خمينى و آيت‏الله داماد طى كرد. مدتى نيز به تدريس در حوزه و مدرسه حقّانى اشتغال داشت. ايشان از ابتداى نهضت اسلامى در تمامى جريانات آن حضور داشته است. از جمله در عاشوراى 15 خرداد كاشان كه سخن‏رانيهاى شديدى عليه حكومت پهلوى ايراد كرد. تا اينكه در رمضان 1342 ش در محلات به همراه عده‏اى از علما و روحانيون دستگير و در زندان موقّت شهربانى و قزل‏قلعه زندانى شد. وى علاوه بر شركت در مبارزات به عنوان طلبه‏اى جوان در مجله‏هايى چون «مكتب اسلام، مكتب تشيع» مقاله‏هاى متعددى به چاپ رسانيد. ايشان پس از پيروزى انقلاب اسلامى مدتى به عنوان نماينده امام در سپاه پاسداران اشتغال داشت. مدتى نيز عضو فقهاى شوراى نگهبان بود و در سه دوره مجلس خبرگان رهبرى نمايندگى مردم لرستان را برعهده داشت. اين گفتگو در چند نوبت و در سال 1373 انجام شده است.

خاطراتی از آیت‌الله بروجردی و لوایح ششگانه

مسئله تقسیم اراضی و لوایح ششگانه، موضوعی نبود که فقط در زمان مرجعیت امام خمینی (ره) مطرح گردیده باشد. شاه از سالها قبل به دنبال فرصتی برای اجرای این فرضیه خود بود. اما در زمان زعامت آیت الله بروجردی(ره) چنین فرصتی برایش میسر نشد. گرچه گاه و بی گاه تلاشهایی در راستای تقسیم اراضی انجام می داد و با مخالفتهایی آیت الله بروجردی، به طرق مختلف انجام می دادند، به بن بست می رسید. در ادامه خاطراتی چند از این دست واکنشهای آیت الله بروجردی نسبت به تقسیم اراضی را مرور می کنیم

خاطره سیاسی استاد حسین انصاریان از انقلاب سفید

نمایندگانی از طرف شاه به قم عزیمت کردند تا خدمت مراجع بزرگ رسیده ، به اصطلاح انقلاب سفید را توجیه کرده ، و نیز برای سفر آیندۀ شاه به قم زمینه سازی کنند . کسانی مثل قائم مقام و صدر الاشراف ، پیرمردان حکومت بودند که در عین حال مذهبی و اهل نماز و روزه و زیارت می نمودند ، اما کسی نزد امام نیامد ؛ شاید به این دلیل بود که موضع ایشان از قبل مشخص بود ؛ یا آنها را نمی پذیرفت یا جواب دندان شکنی می داد.

خاطرات حاج رضا جعفری از خدمت در منزل امام خمینی در قم در سالهای پر تلاطم 1338 تا 1343

آقاى حاج رضا جعفرى در قم متولد شد، ايشان نيز مانند ساير مردم در سالهاى ظلم و جور در صحنه مبارزه حضور داشت، او در سالهاى 43 ـ 38 افتخار خادمى حضرت امام را داشت كه خاطراتى از آن دوران دارد. آنچه در پيش رو داريد، حاصل گفت و گويى است كه در تاريخ 14 تير 72 با او در قم صورت گرفته است.

خاطره شهید عراقی از طیب

شهید حاج مهدی عراقی در خاطراتی که در کتاب" ناگفته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها"(منتشر شده در سال 1370)از وی نقل شده است، مطالبی خواندنی در باره مرحوم طیب نقل کرده است: نصیری به طیب گفت بگو از خمینی پول گرفتم. طیب در جواب به نصیری فحش داد.

دیدار آیت‌الله بهجت با امام خمینی در سال 43

به ایشان پیشنهاد شد که برای شما با این شخصیت، شایسته نیست که بیرون اطاق بایستید، دست کم داخل اطاق بنشینید. ایشان در جواب فرمودند: "من بر خود فرض می‌دانم که جهت تعظیم این شخصیت ارزنده به اینجا آمده و دقایقی بایستم و سپس بازگردم. "

خاطرات آیت‌الله رضا استادی از زمینه های قیام 15 خرداد

شاه لوايح ششگانه ديگري مطرح کرد و آن را تحت عنوان انقلاب سفيد به رفراندوم گذاشت. اين حرکت بشدت مورد اعتراض مراجع و بخصوص حضرت امام واقع شد. به ابتکار امام عيد نوروز سال 1342 که مصادف با شهادت امام جعفر صادق(ع) بود، به عنوان اعتراض به لوايح ششگانه و مسائل ديگري که به وجود آمده بود، عزاي عمومي اعلام شد و مقرر گرديد در اين روز آقايان مجلس روضه داشته باشند و خطبا مردم را از مسائل روز آگاه کنند.

خاطره آیت‌الله پسندیده از ملاقات با امام خمینی در زندان پادگان عشرت آباد

آیت الله پسندیده می گوید به اتفاق یکی از دوستان، برای ملاقات امام به عشرت آباد رفتیم. وقتی به در پادگان رسیدیم، گفتند: «ماشین حق ندارد داخل محوطه باغ پادگان بیاید». از ماشین پیاده شدیم و به داخل باغ رفتیم. اول باغ، دست چپ، ساختمانی بود که مأمورین شهربانی در آنجا سکونت داشتند. وقتی وارد شدیم فقط دو صندلی در آنجا بود، که روی یکی از آنها رئیس پادگان نشسته بود و من هم روی صندلی دیگر نشستم. به او گفتم که: «می خواهم با آقا ملاقات کنم». او گقت: «پسر آقای محلاتی آمده است که با پدرش ملاقات کند، هر وقت برگشت نوبت شما می شود که بروید و با آقا دیدار کنید.»