30 ثانیه سکوت به یاد رهبر مبارزات ضد استعماری

  دانشجویان سال اول دانشسرای عالی در تهران که همچنان در اعتراض و اعتصاب به سر می‌بردند، 28 دی 1340 در سالن دانشسرا اجتماع و 30 ثانیه به یاد پاتریس امری لومومبا سکوت کردند. وی رهبر استقلال کنگو (زئیر) از استعمار بلژیک بود و دانشجویان به یاد نخستین سالگرد تیرباران او سکوت کردند. در این جمع خبر داده شد که وضع دانشجویان دانشسرای عالی تبریز نیز مشابه دانشجویان تهران است. زمستان سال 1340 فصل‌ پراتفاق اعتراض‌های دانشجویایی بوده است. 16 دی 1340 دانشجویان سال اول...

الگوبرداری انجمن‌های ایالتی و ولایتی از آمریکا

  یکی از روزنامه‌های 27 دی 1340 نوشت: «گزارش‌های واصله از آمریکا حاکی است که هادی اشتری، وزیر مشاور [در دولت علی امینی] که اینک به دعوت دولت آمریکا مشغول بازدید از آن کشور است، اظهار کرده که وی درباره انجمن‌های ایالتی و ولایتی در آمریکا مطالعات انجام می‌دهد.» اواسط مهرماه 1341 لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی در دولت اسدالله علم به تصویب رسید. در این لایحه مفادی گنجانده شده بود که اعتراض امام خمینی(ره) و علما و حمایت مردم از روحانیت را در پی داشت. حکومت...

صورت قانونی اصلاحات ارضی روشن نبود

  بیست‌وششم دی 1340 روزنامه کیهان درباره اصلاحات ارضی نوشت: «با کمال تأسف از اظهار این نکته نمی‌توان خودداری کرد که هنوز صورت قانونی این مقررات برای ما روشن نیست. طبق قانون اساسی، هر قانون پس از تصویب مجلسین و توشیح شاهنشاه قابل اجراست و چون تصویب‌نامه‌های دولت راجع به اصلاحات ارضی تشریفات قانونی را طی نکرده، نمی‌تواند اثر قانونی داشته باشد و مخصوصاً اگر مجلس آینده این مقررات را تصویب و تأیید نکند، معلوم نیست تکلیف عملیات اجرایی که بر اساس این...

تحویل کمک نظامی آمریکا، تکذیب پیمان نظامی محرمانه

بیست‌وپنجم دی 1340 جان هیدن، رئیس هیئت مستشاری کمک‌های نظامی آمریکا، تأسیسات نظامی «کوشی» را به فریدون کوششی، فرمانده سپاه سوم ارتش پهلوی تحویل داد. این تأسیسات که در ساحل غربی دریاچه رضاییه (ارومیه) در استان آذربایجان غربی ساخته شده است و هزینه آن که بالغ بر 550 میلیون ریال می‌شود، جزیی از برنامه کمک‌های نظامی امریکا در ایران است. در همین حال، خبرگزاری آلمان گزارش داد که گزارش مجله اشپیگل درباره پیمان نظامی محرمانه بین ایران و اسرائیل،‌ توسط دولت...

دیدار اسدالله علم با اشغالگران فلسطین

  رای نمایندگی دایم ایران در سازمان ملل متحد، به پیشنهاد مذاکره مستقیم بین اعراب و اشغالگران فلسطین، باعث ناراحتی و گله اسرائیلی‌ها شد. رئیس اداره خاورمیانه اسرائیل این موضوع را با واسطه‌ به اطلاع وزیر امور خارجه حکومت پهلوی، حسین قدس نخعی رساند. در همین حال،‌ 24 دی 1340 اسدالله علم، سرپرست و متولی اموال بنیاد پهلوی در راه بازگشت از ژنو به تهران، وارد اسرائیل شد و مذاکراتی درباره اداره هتل‌های بنیاد پهلوی توسط متخصصان اسرائیلی و همچنین اعزام...

استعفای وزیر دارایی/ مشاجره دو وزیر بر سر امور مالی اصلاحات ارضی

وزیر دارایی دولت علی امینی از 23 دی 1340 از حضور در وزارت دارایی خودداری کرد. در وزارتخانه شایع بود که عبدالحسین بهنیا 19 دی، بعد از تصویب قانون لایحه تقسیم اراضی استعفا داده است، چون امور مالی این لایحه را مغایر روش و اصول کار مالی وزارت دارایی می‌دانست. یکی از روزنامه‌ها هم نوشت که هنگام تصویب لایحه اصلاحات ارضی، با حسن ارسنجانی،‌ وزیر کشاورزی مشاجره شدیدی داشته است. علی امینی هم در خاطراتش یادآور شده است: «پیوسته میان او و ارسنجانی اصطکاک به وجود...

«آقا شیخ بزرگ» پیشتاز مبارزه علیه حکومت پهلوی

 امام خمینی(ره) 22 دی 1340 در اجازه‌نامه‌ای نوشتند: «حجت‌الاسلام آقاى آقا شیخ محمدحسین مجتهدى بهبهانى... از قِبَل حقیر مجازند در تصدى امور شرعیه و حسبیه... .» آیت‌الله مجتهدی بهبهانی معروف به «آقا شیخ بزرگ» از پیشتازان مبارزه علیه حکومت پهلوی برشمرده می‌شود و مدرسه علمیه امامزاده ابراهیم(ع) در بهبهان را در سال‌های 1341 تا 1343 به کانون مبارزه تبدیل کرده بود. او در سال 1296 شمسی چشم به جهان گشود. بهمن ماه سال 1360 به عنوان نخستین امام جمعه بهبهان منصوب و پس از آن...

نخست‌وزیر پهلوی: اصلاحات ارضی یک انقلاب بدون خونریزی است

  علی امینی، نخست‌وزیر وقت حکومت پهلوی دوم، 21 دی 1340 در یک مصاحبه مطبوعاتی گفت: «لایحه اصلاحات ارضی در حقیقت یک انقلاب بدون خونریزی است که مقدمه اصلاحات دیگر خواهد بود.» به نظر می‌رسد همین دیدگاه نخست‌وزیر باعث شد که خبرنگار خبرگزاری یونایتدپرس در گزارشی از تهران، از این موضوع با عبارت «قانون انقلابی اصلاحات ارضی» سخن به میان آورد. البته امینی در روزهای نزدیک به این روز هم گفته بود: «روزنامه‌ها راجع به کوبا مطالبی می‌نویسند. اگر طبقه حاکمه مملکت...

امضای قانون اصلاحات ارضی

قانون اصلاحات ارضی که در جلسه فوق‌العاده سه‌شنبه نوزدهم دی 1340 هیئت وزیران دولت حکومت پهلوی به تصویب رسیده بود، بیستم دی توسط علی امینی، نخست‌وزیر امضا و برای توشیح محمدرضا پهلوی به رامسر ارسال شد. شاه و همسر و فرزندش برای یک هفته استراحت در این شهر شمال کشور به سر می بردند. برداشت برخی خبرگزاری‌ها و مطبوعات خارجی در این روز چنین بود که در راه مبارزه با کمونیسم در ایران، دولت دست به کار تقسیم املاک بین کشاورزان فاقد زمین شده است. آنها همچنین یادآور...

دختران دانشجو: راه مبارزه، تقویت نیروی ایمان است

  بعدازظهر نوزدهم دی 1340 مجلس جشنی به مناسبت تولد حضرت امام حسین(ع) از طرف انجمن اسلامی دانشجویان دانشسرای عالی برپا شد. در این مجلس که چند تن از روحانیون، دانشجویان، اعضای انجمن اسلامی دانشگاه تهران و چند تن از استادان شرکت کرده بودند، پیام دختران دانشجوی دانشسرای عالی خوانده شد. در این پیام آمده بود: «آیا جای تأسف نیست که در مملکت ما زنان با وضعی مفتضحانه‌تر از خارجیان لباس بپوشند و مجلات آنها را مقایسه کنند. تمدن یعنی به دست آوردن راهی برای بهتر...