آیت‌الله سیدمحمد بهبهانی و منازعاتش با حکومت پهلوی در آینه اسناد

آیت‌الله سیدمحمد بهبهانی فرزند سیدعبدالله - از رهبران مشهور مشروطه - در سال 1291ق.[1253 ش] در تهران به‌ دنیا آمد. علوم مقدماتی را نزد پدر آموخت و برای ادامه تحصیل به نجف رفت. وی فعالیت‌های سیاسی‌اش را از دوره مشروطه و در کنار پدر آغاز کرد...

جبهه ملی و نهضت آزادی و قیام 15 خرداد در آیینه اسناد

جبهه ملی در پی تحصن 4 روزه معترضان به انتخابات مجلس شانزدهم و مجلس سنا به علت دخالت آشکار و گسترده دولت و دربار در انتخابات تشکیل شد. این تجمع اعتراضی به رهبری دکتر مصدق در 22 مهر 1328 آغاز شد و در اول آبان 1328 جبهه ملی را به‌وجود آورد...

قیام 15 خرداد در سیرجان

در خرداد 1342 پس از دستگیری امام خمینی، بازار سیرجان و مدارس این شهر تعطیل شد. مردم نزد حجت‌الاسلام سید‌رضا هاشمی ‌لاری مشهور به «‌پسر آقا»، از روحانیان محبوب شهر، رفته و از وی کسب ‌تکلیف کردند.[1] هاشمی لاری در منزل شخصی به نام امین که کارمند اداره دارایی...

آزادی امام خمینی در فروردین 1343 به روایت اسناد

در پی وقایع 15 خرداد 42 و دستگیری امام خمینی، موج اعتراض‌ها سراسر کشور را فراگرفت. جمعی از روحانیون از سراسر کشور به تهران آمده و خواستار آزادی فوری امام خمینی شدند و به اخطارهای ریاست ساواک مبنی بر بازگشت به شهرهای‌شان نیز توجهی نکردند...

قیام 15 خرداد و بحران مشروعیت رژیم پهلوی

سلطنت پهلوی پس از کودتای 28 مرداد 1332، با سرکوبی مخالفان و ایجاد رابطه با کشورهای غربی به‌خصوص آمریکا و فروش نفت،‌ موقعیت خود را تثبیت کرد و توانست در طول دهه سی، موقعیت خوبی برای خود ایجاد نماید. با اینکه ثبات داخلی و دوستی با کشورهای قدرتمندی...

مجله «مکتب تشیع» در آینه اسناد

امام خمینی پایه‌گذار جریان نوینی در برخورد مرجعیت با سیاست در ایران بود و دو گروه از روحانیون در زمره حامیان ایشان بودند. گروه اول روحانیونی که به رغم داشتن فعالیت‌های علمی از نظر رفتار سیاسی عملگرا بودند.[1] این افراد به واسطه نوع فعالیت‌های خود بیشتر سالهای جوانی...

پیامدهای قیام 15 خرداد در اهواز

به دنبال تصویب لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی در مهر ماه سال 1341 آیت‌الله سیدعلی بهبهانی یکی از علمای اهواز با ارسال تلگرافی مخالفت خود را با این مصوبه اعلام کرد.[1] پس از دستگیری امام خمینی و در پی آن قیام 15 خرداد سال 1342 بنابه دعوت روحانیون اهواز قرار بود در روز هفدهم خرداد مردم و طلاب در مسجد جامع این شهر اجتماع کنند...

مساجد در انقلاب اسلامی

مسجد امام اصفهان

مسجد امام اصفهان از معروف‌ترین مساجد تاریخی اصفهان و حتی ایران است که در ادوار مختلف تاریخی، نقش مهمی در زندگی سیاسی و مذهبی مردم داشته است. مهم‌ترین مسجد تاریخی اصفهان و یکی از مساجد میدان نقش جهان اصفهان که «مسجد شاه» هم‌نام داشت، به نام‌های «مسجد سلطانی» و «مسجد جامع عباسی» نیز معروف است...

مبارزات حجت‌الاسلام علی‌اصغر مروارید به روایت اسناد

حجت‌الاسلام والمسلمین شیخ علی‌اصغر مروارید سال 1303ش. در مشهد به‌دنیا آمد. پس از تحصیلات ابتدایی برای فراگیری علوم دینی به مدرسه علمیه مشهد رفت. تحصیلات خود را در تهران و قم پی گرفت و موفق به کسب درجه اجتهاد گردید...

دانشگاه و قیام 15 خرداد در آینه اسناد

دانشگاه در کنار روحانیت و بازار در تحولات تاریخ معاصر ایران نقش پررنگی داشته است. کنش سیاسی ـ مبارزاتی دانشجویان سالها پیش از قیام 15 خرداد آغاز شده بود. گرچه پیدایش نهاد دانشگاه به معنای امروزین آن متعلق به دوران پهلوی اول است...