مقالات
به مناسبت سالروز شهادت طیب حاج رضایی؛ من به اولاد پیغمبر خیانت نمی‌کنم
هنوز که هنوز است، دستههای ماه محرم طیب مشهور است. خودش لباس مشکی می‌پوشید و به سرش گل می‌مالید و میان مردم راه می‌افتاد. غلامعلی حداد عادل در این‌باره می‌گوید: «طیب، تکیهای داشت روبهروی خیابان صفاری (خیابان شهید حداد عادل) انتهای خیابان انبار گندم. این تکیه، یک در ورودی داشت که از آن میدان وارد می‌شدند و جنب آن انبار، کالای سرپوشیده بزرگی بود که طیب هر سال از اول محرم آنجا را سیاه‌پوش میکرد و خودش هم برای عزاداری می‌آمد...نقش فرهنگ در گستره نهضت 15 خرداد
پانزده خرداد،نه تنها نقطه عطف نهضت‌هاي تاريخ ايران بلكه سرآغاز تعريف نويني از نهضت‌هاي سياسي در جهان معاصر محسوب مي‌شود. قيام 15 خرداد كه در قالب حركت و خيزش سياسي و انقلابي با رويكرد ديني به وقوع پيوست. در كاوشي جامعه‌شناسانه و فراگير مهمترين ويژگي و امتياز خود را نسبت به همه نهضت‌ها و انقلاب‌هاي جهان در «فرهنگي» بودن خود نمايان كرد. «بسياري از نظريه‌هاي پيشين انقلاب بر اين نظريه تأكيد داشتند كه انقلاب‌ها يا به نوعي منعكس‌كننده تئوري ماركسيستي انقلاب است كه انقلاب را معلول تضاد طبقاتي مي‌بيند يا بر اين معنا تأكيد مي‌كند كه عدم تعادل سيستم موجب ظهور انفجار اجتماعي و انقلابي مي‌شود.ارزیابی یادمانده‌های سپهبد مبصر از قیام پانزده خرداد
قیام 15 خرداد، به واسطه علل پیدایش و عمق اثرگذاری آن بر جامعه و مبارزات آزادی‌خواهانه مردم ایران، واقعه‌ای سترگ و همیشه جاودان است؛ پدیده‌ای که به رغم نگارش صدها کتاب و مقاله پیرامون آن، همچنان نامکشوف مانده است. نوشتار حاضر، بر خلاف تحلیل‌های مرسوم که از دید دست‌اندرکاران واقعه به تمهیدات و زمینه‌های قیام می‌پردازند، از نگاه عامل سرکوب این خیزش دینی و ملی، شمایی از وقایع 15 خرداد را به خوانندگان گرامی ارائه خواهد داد، بخوانید
اورميه در نهضت اسلامي امام خميني- از آغاز تا تبعيد امام خميني به خارج از كشور
شهر اورمیه، مركز استان آذربايجان غربي در شمال غرب ایران، دارای جایگاهی راهبردی می باشد که با دلایلی چند، این اهمیت را واجد است. سابقه تاریخی این شهر که برخی از مورخان، آن را زادگاه زردشت می نامند و به این خاطر شهر مقدس نزد زردشتیان است؛ نزدیکی به کانونهای قدرت منطقه ای چون روسیه [ اتحاد جماهیر شوروی سابق ]و عثمانی [ کشورهای ترکیه و عراق]؛ حضور اقلیت های مذهبی متعدد چون مسلمانان، مسیحیان اعم از آسوری و ارمنی، یهودی و زرتشتی و... و نیز موقعیت طبیعی این شهر به عنوان منطقه ای کشاورزی و نزدیکی به دریاچه اورمیه و البته نزدیکی به تبریز به عنوان دومین شهر بزرگ ایران ، از جمله دلایل راهبردی بودن این شهر می باشد. به این دلایل است که این شهر، بحرانهای متعددی را پشت سر گذاشته است و غائله های فراوانی را به خود دیده استبخشی از مذاکرات هیئت دولت در روز پانزده خرداد 42
متن زیر صورت مذاکرات هیئت دولت در 15 خرداد 1342 و پس از آن است. این صورت مذاکرات ـ که فقط سه جلسه از آن در دست است ـ در 1362 ش از سوی روابط عمومی نخست‌وزیری در قالب کتابچه‌ای انتشار یافت. بحث و گفتگوی سران دولت و گمانه‌زنی‌های آنان دربارة علل وقوع 15 خرداد در سلسله جلساتِ پس از حادثه خواندنی و قابل تأمل است و تصمیم‌گیری آنها در قبال چنین واقعه‌ای قابل تأمل‌تر. شتاب اعضای هیأت دولت در تصمیم‌گیری عاجلانه و تأکید به برقراری «حکومت نظامی» برای جلوگیری از اقدامات بعدی مردم، از عمق تأثیرگذاری قیام 15 خرداد در بدنة حکومت و ترس سران رژیم پهلوی از تبعات آن حکایت دارد.باز تفسير از مفهوم عاشورا و قيام پانزده خرداد
ظهور باز تفسير از مفاهيم ونماد‌هاي فرهنگ سياسي شيعه در دهه‌هاي اخير تأثير فراواني بر تحولات اجتماعي و جنبشهاي مذهبي ايران بر جاي گذاشت. قيام 15 خرداد به عنوان نقطه عطفي در تاريخ قيامهاي معاصر ايران نيز تحت‌تأثير همين روند و بويژه باز تفسير از «عاشورا» بود. اگرچه «عاشورا» به عنوان سمبل مبارزه با حاكمان ظالم در طول تاريخ در فرهنگ سياسي شيعه مطرح بود اما با شكل‌گيري مناسبات جديد ميان دين و دولت به خصوص در عصر صفوي، سير تحول در مفهوم عاشورا نيز آغاز شده كه اين موضوع در دوران قاجاريه نيز ادامه داشت. اقدامات پهلوي اول و دوم در زمينه نوسازي و ظهور انديشه‌هاي مدرن در صد سال گذشته، بستري براي شكل‌گيري باز تفسير از مفهوم عاشورا در دهه 40 شمسي در ايران را فراهم نمود كه به اعتقاد بسياري از تحليل‌گران زمينه‌ای براي حركتهاي سياسي ايران در اين دوران شد.بررسی ادعای وابستگی قیام 15 خرداد به خارج از کشور
امروزه در مكتب‌هاي سياسي جهان، اين امر كه بسياري از كشورهاي داراي حكومت‌هاي مطلقه و استبدادي در دوران جنگ سرد، وابسته به يكي از قطب‌هاي شرق يا غرب بوده‌اند، پذيرفته شده است. نظام حاكم پهلوي، طي بيش از پنج دهه سلطنت بر ایران از زمره اين حكومت‌هاست. بسياري از اسناد و مدارك به ضرورت رسيدن رضاشاه از طريق كودتاي سوم اسفند 1299 و همچنين محمدرضا شاه از طريق كودتاي 28 مرداد 1332 را با دخالت‌هاي انگستان و آمريكا نشان مي‌دهد. از اين رو اين پدر و پسر قدرت خود را مديون بيگانگان بوده و وابستگان به آنها در ذات اين حكومت قرار داشت.بررسی دولت اسدالله علم
ناكار آمدي دولت اميني و عدم تواناييش در انجام اصلاحات مورد نظر آمريكا در ايران به همراه قول مساعد شاه به اين دولت مبني بر عهده گرفتن اجراي برنامه‌‌هاي اصلاحي مورد نظر آمريكا باعث ايجاد چرخشي در سياست خارجي آمريكا در قبال ايران گرديد، اين دولت سياست جديدش در قبال ايران را بر مبناي حمايت از ديكتاتور قرار داد. به همين منظور بر روي اسدالله علم به عنوان فردي مطيع، مجرب و در عين حال سخت‌گير و سركوب‌گر در مواقع لازم، براي تصدي نخست‌وزيري توافق شد.پانزده خرداد در آیینه مطبوعات داخلی
تاريخ مطبوعات ايران در تناسب با تاريخ سياسي و سپس تاريخ فرهنگي كشور، قابل ارزيابي است. چه بسا اين تناسب در دوره پهلوي روشن‌تر از ديگر ادوار باشد; چرا كه فراز و فرود امور سياسي، چه در دوره رضاشاه و چه در زمان سلطنت پسرش، و متعاقب آن دگرگونيهاي فرهنگي، به نحوي چشمگير بود كه نخستين امواج آن ابتدا به صفحات جرايد مي‌رسيد و سپس ديگر صحنه‌هاي جامعه را در بر مي‌گرفت. وابستگي سياسي، رشد و فراگير شدن اختناق و سانسور از يك طرف و رشد نايافتگي و كم تجربگي جامعه مطبوعات از سوي ديگر، بويژه در زمان پهلوي دوم، مطبوعات را تبديل به فرمايشي‌ترين بخش فرهنگي كشور كرده بود.پانزده خرداد ، قیام و نهضتی خود جوش و مردمی
تصویب لایحة انجمنهای ایالتی و ولایتی، در 16 مهر 1341 در کابینة اسداللّه عَلَم، عامل اصلی برانگیختن احساسات دینی مردم بود. هدف از تصویب این لایحه تشکیل انجمنهایی در روستاها و شهرها و استانها بر پایة آرای عمومی جهت ادارة غیرمتمرکز امور اعلام شده بود، اما سه شرط جدید مندرج در این لایحه (حذف قید اسلام از شرایط انتخاب‌کنندگان و انتخاب‌شوندگان، انجام مراسم تحلیف با هر کتاب آسمانی به جای قرآن و حق رأی زنان) بشدت احساسات دینی مردم را برانگیخت و اعتراضات و مخالفتهای شدید مراجع و علما را در پی داشت....
59
جدیدترین مطالب
پربازدیدها
